Locatie
Natuurgebied de Steendert, tussen Est en Ophemert in de Betuwe (Gelderland).
Looptijd
2022 - 2026
Stand van zaken november 2024
Eind september 2023 bleek dat er in de gemeenteraad van West-Betuwe op dit moment geen draagvlak is voor het project. Wij betreuren dit zeer omdat we de gemeente hierin als partner zien. We zijn daarom in gesprek met het college om te onderzoeken of we kunnen komen tot een alternatief plan. Begin 2025 willen we de raad hierover informeren. Daarna zullen wij een wandeling door het gebied organiseren waarbij we de plannen toelichten aan belangstellenden.
Meer afwisseling en nieuw bos
De Steendert bestaat uit circa 100 hectare open en halfopen landschap van graslanden en struweel met een klein bos. Het landschap rond de molen en plassen is fraai en huisvest diverse riet- en watervogels. Ook zijn er zeldzame wasplaten -een paddenstoelensoort- aanwezig in de Steendert. De graslanden zelf hebben geen hoge ecologische kwaliteit.
Staatsbosbeheer wil het natuurgebied verder ontwikkelen en een kwaliteitsimpuls geven. Onze visie voor de Steendert is de ontwikkeling van een fraai landschappelijk gebied met een afwisseling van openheid, struweelranden en bos. Het huidige grasrijke gebied krijgt met dit plan meer afwisseling van openheid en bos, struwelen en grasland, wat resulteert in een toename van biodiversiteit. Hiermee dragen we ook bij aan de Bossenstrategie van het Rijk en de provincie. Ook draagt het plan bij aan het vastleggen van CO2. De openheid van het landschap rond de waterplassen, met de rietkragen en de molen, blijft in het plan behouden. Het project leidt tot een toekomstbestendig en afwisselend gebied voor mens, plant en dier.
Geschiedenis
De Steendert is een laaggelegen gebied van oude komkleigronden. Tot honderd jaar geleden was de Steendert deels een bosgebied met oude beuken en essen en daartussen enkele graslanden. Het gebied was destijds in het bezit van baron Mackay van Ophemert en Zennewijnen. In de loop van de jaren raakte het geleidelijk ontbost en werd het agrarisch gebied of productiebos. Vijftig jaar geleden zijn de laatste beuken en essen gekapt. Er is nog een klein perceel voormalig productiebos aanwezig dat stamt uit ca. 1960. De Steendert was van oorsprong een nat gebied. Door de komst van de wetering is het verder ontwaterd.
Tijdens de ruilverkaveling in 1998 ontstonden er plannen om een natuurgebied te maken van de Steendert: water met weilanden waar vooral ganzen zich thuis zouden voelen. Daarna is het echter door de provincie aangewezen als natuurgebied met kruiden- en faunarijk grasland en daarmee minder geschikt voor ganzen.
Het huidige natuurgebied is omringd door watergangen van Waterschap Rivierenland met natuurvriendelijke oevers. Er zijn twee plassen uitgegraven. Het kwelwater in de kwelplas (4 ha.) wordt naar de voorraadplas (3 ha.) gepompt voor de eigen watervoorziening in de Steendert. Een poldermolen zorgt voor deze bemaling. Deze molen is een zogenaamde grondzeiler. In 1888 is deze gebouwd aan de Lingedijk in Wadenoijen. De grondzeiler is vanwege de aanleg van de Betuwelijn in 2009 - 2010 naar dit natuurgebied verplaatst. Naast de molen is een zogenaamde blaffer gebouwd, een spuisluisje waardoor het water bij hoog water vanzelf naar het natuurgebied stroomt.
Geologie en archeologie
De Steendert ligt in de Betuwe, een geologisch en archeologisch interessant gebied. Hier hebben de grote rivieren honderden jaren hun bedding verlegd. Huib Jan van Oort, regioarcheoloog bij de omgevingsdienst Rivierenland, heeft hier bij de tweede bijeenkomst een presentatie over gehouden. Bekijk hier de presentatie (doc). Vragen over archeologie? Neem dan contact op met Huib Jan van Oort.
Vervolg
Voordat we kunnen overgaan tot uitvoering, wordt er een vergunning aangevraagd voor het aanplanten van bomen. Het grootste gedeelte van het gebied staat in het bestemmingsplan aangemerkt als natuur, en dit blijft ook natuur. Voor het aanplanten van bos is vanuit archeologie een omgevingsvergunning nodig. Deze is eind juni 2023 aangevraagd, maar aangehouden omdat er weerstand in de gemeenteraad klonk. In 2025 zal dit traject weer worden opgestart. De gemeente zal haar besluit hierop ter inzage leggen, waarna het mogelijk is om hierop te reageren via een zienswijze.
Het originele plan uit 2023 met de toelichting kunt u terugvinden onder het kopje "Meer informatie".
Gebiedsproces
Op 7 juli 2022, 7 december 2022 en 19 april 2023 zijn bijeenkomsten gehouden waar omwonenden en belangstellenden geïnformeerd zijn over de plannen. In de eerste bijeenkomst zijn vooral ideeën en aandachtspunten van de aanwezigen verzameld. In de tweede bijeenkomst heeft Staatsbosbeheer een reactie gegeven op de vragen uit de eerste bijeenkomst en het concept-inrichtingsplan gepresenteerd. In de derde bijeenkomst is het inrichtingsplan nogmaals besproken. Bekijk onderaan deze pagina het oorspronkelijke inrichtingsplan, recreatieplan en beplantingsplan. Op dit moment wordt het plan aangepast. Nadat de raad hierover is geïnformeerd, zullen we het aangepaste plan op deze website plaatsen en een wandeling door het gebied organiseren waarbij de plannen worden toegelicht aan geïnteresseerden.
Meer informatie
