Locatie
Mussenbaan, Groote Peel,op de grens van Noord-Brabant en Limburg.
Looptijd
- 2022-2024 planvorming
- 2024-2025 uitvoering
Mussenbaan
De Mussenbaan ligt tegen Natura 2000-gebied De Groote Peel. Ooit bestond de Peel uit ongeveer duizend vierkante kilometer moerassig hoogveen dat op de meeste plekken niet begaanbaar was. Hoogveen is een bijzonder type natuur met zeer zeldzame planten en dieren. Het komt door de ontginning nog maar op een paar plekken in Nederland voor.
De maatregelen in en rond de Peel draaien om herstel van dat zeldzame restant hoogveenlandschap in Nederland. Hoogveenvegetatie bestaat uit meerdere unieke plantensoorten. Daarom is de Groote Peel aangeduid als Natura 2000-gebied en geniet het een Europees beschermde status. Specifiek de veenmossen zijn een indicator voor de habitattypen Actieve en Herstellende hoogvenen. Als het goed gaat met dat veenmos is dat een teken van een systeem met een gezonde biodiversiteit.
Hoogveen heeft een relatief hoog maar vooral stabiel waterpeil nodig. We richten de Mussenbaang in als hydrologische buffer om zo goed mogelijke hydrologische omstandigheden voor hoogveenvorming in de Groote Peel te krijgen.
Werkzaamheden in het veld
We vernatten het gebied door het verhogen van het (grond)waterpeil. Dat willen we bereiken door het dempen en het ondieper maken van een aantal watergangen in het gebied en het realiseren van compartimenten (door het ophogen van bestaande paden). Ieder compartiment krijgt een eigen (grond)waterpeil.
In 2023 is een hydrologisch modelonderzoek uitgevoerd. Dat onderzoek brengt onder andere de effecten van de voorgenomen maatregelen op de omgeving in beeld.
Om de belanghebbenden bij het proces te betrekken, voert Staatsbosbeheer gesprekken met omwonenden en perceeleigenaren uit de directe omgeving. In die gesprekken vertelt Staatsbosbeheer over het project, de resultaten van het modelonderzoek, monitoring van grondwaterstanden en is er ruimte voor de inbreng van gebiedskennis van omwonenden.
In het najaar van 2023 is hard gewerkt aan de inrichtingsplannen van de Mussenbaan. Op 18 december 2023 presenteerden we het ontwerp aan belanghebbenden uit de omgeving. Omwonenden, pachters, natuurverenigingen en eigenaren van aangrenzende percelen hadden in de prachtige Peelboerderij de kans om het voorlopig ontwerp te bekijken. Vragen en ideeën werden besproken met boswachters en het projectteam. Ook vertegenwoordigers van de gebiedspartners van Vitale Peel waren aanwezig. Het projectteam van Staatsbosbeheer kijkt met een tevreden gevoel terug op de inloopbijeenkomst.
De afronding van de projectwerkzaamheden is in zicht. Het zwaartepunt van de werkzaamheden lag bij het grondverzet voor de aanleg van kades en vullen van sloten. De aanvoer van grond is klaar. De komende periode staat in het teken van kleinere, afrondende werkzaamheden zoals bijvoorbeeld plaatsen van het raster voor begrazingseenheden, het afwerken van de laatste kades en het opruimen van rijplaten. Een gedeelte van het stukje bos in het Mussenbaangebied wordt omgevormd. Meerdere bomen in het lager gelegen gedeelte van het bos zullen de toekomstige peilopzet niet overleven. Daarom halen we ze nu preventief weg.
Paden tijdelijk ontoegankelijk
De opgehoogde en verbrede paden in het Mussenbaangebied worden ingezaaid met gras. Het gras moet de kans krijgen om te groeien. Pas als het gras zich voldoende ontwikkeld heeft, kunnen we de paden vrijgeven. Dat zal nog een tijdje duren.
Nazorgregeling en peilopzet
De provincies Limburg en Noord-Brabant, waterschappen Limburg en Aa en Maas en Staatsbosbeheer werken aan een nazorgregeling voor het Mussenbaangebied. Staatsbosbeheer is hiervoor aanspreekpunt. De basis van een dergelijke regeling is dat omwonenden en perceeleigenaren worden ontzorgd bij onvoorziene wateroverlast die mogelijk te relateren is aan de inrichtingsmaatregelen in gebied.
Met de gebiedspartners van gebiedsgerichte aanpak Vitale Peel is afgesproken dat het peil in het Mussenbaangebied pas wordt opgezet als deze nazorgregeling bestuurlijk is ondertekend. Op dit moment verwachten we medio december 2024 ondertekening van de bestuursovereenkomst, de peilopzet en de daaraan gebonden inwerkingtreding van de nazorgregeling. De doelgroep van de regeling, onze directe buren en perceeleigenaren, worden binnenkort nader geïnformeerd over de werkwijze van de nazorgregeling.
Samenwerking
Staatsbosbeheer voert dit project uit in opdracht van de provincies Limburg en Noord-Brabant in het kader van het Programma Natuur. We werken nauw samen met de gebiedspartners binnen de gebiedsgerichte aanpak Vitale Peel. Het project is één van de maatregelen als onderdeel van de bodem- en wateropgaven in en rondom de Pelen.
Downloads
Meer informatie
Dit project is onderdeel van gebiedsgerichte aanpak Vitale Peel. Daarin werken gemeenten Asten en Deurne, ZLTO, de Brabantse Milieufederatie, Staatsbosbeheer, Waterschap Aa en Maas, Waterschap Limburg en de provincies Noord-Brabant en Limburg samen met de omgeving aan een toekomstbestendige en vitale Peel.
