Locatie
Schoorlse Duinen in Noord-Holland. Het gaat om meerdere deelgebieden, zie kaartje (pdf).
- Werkblok C (blauw op de kaart), noordnoordoost Schoorlse Duinen (ca. 107 ha)
- Werkblok D (rood op de kaart), zuiden Schoorlse Duinen (ca. 150 ha)
Looptijd
De voorbereiding van het werk vond plaats in de zomer van 2023, toen in werkblok C de bomen werden geblest (voorzien van stippen). Vanaf half november 2024 wordt hier gekapt. De voorbereidingen in werkblok D starten in januari 2024 met het blessen van de bomen. Deze bomen worden in 2025 gekapt.
Schoorlse Duinen
De Schoorlse Duinen bestaan voor een overgroot deel uit bossen. Deze zijn zo’n 100 jaar geleden met dennenbomen aangeplant met twee redenen: voor het vastleggen van het stuivende zand dat de omliggende dorpen teisterde en daarna ook voor de productie van hout om onder andere de mijnen te kunnen stutten. Dit is in grote delen van de Nederlandse kuststrook gebeurd. De bomen die er van oudsher stonden, waren in de loop der eeuwen gekapt en lieten grote zandvlaktes achter. Hier stond ooit wat wij noemen, een Atlantisch duinbos. Dat is een bos dat bestaat uit diverse soorten bomen, voornamelijk loofbomen maar ook deels dennenbomen.
Atlantisch duinbos
Inmiddels staan de bossen in Schoorl er niet meer voor de houtproductie, maar is het gebied een Natura 2000-gebied geworden. Om de natuur toekomstbestendig te maken, ontwikkelen we de bossen langzaam naar Atlantische duinbossen. Dat doen we gedurende enkele decennia, door steeds in een deel van het bos een deel dennen uit het bos te halen en loofbomen spontaan te laten terug groeien. De hele ontwikkeling spreiden we dus over tientallen jaren, waarschijnlijk is het over zo’n 100 jaar overwegend loofbos, met ook nog dennen.
Er zijn drie soorten Atlantisch duinbos. De bossen bij Schoorl zijn erg geschikt voor twee van de drie, namelijk een Atlantisch binnenduinrandbos en droog duinbos. Hier staan veel boomsoorten, met diverse soorten struiken, wat veel biodiversiteit oplevert.
Bos blijft bos
Bij een dunning halen we een aantal bomen uit het bos weg, die van tevoren zijn geselecteerd. Zo creëren we meer ruimte en licht in het bos voor jonge bomen die er nu al groeien. In de Schoorlse Duinen krijgen zo loofbomen meer ruimte om spontaan te groeien.
Om de bomen die gekapt moeten worden te markeren, worden zij door de boswachter voorzien van een gekleurde stip. Dit heet blessen. Voorafgaand aan het blessen bekijken we in het bos welke bomen in aanmerking komen voor kap. We kijken onder andere naar de huidige ondergroei en de ecologische aspecten (de dennenorchis en nestplaatsen van roofvogels). Ook laten we de voor het gebied erg beeldbepalende dennen zoveel mogelijk staan. In de ruim 300 meter brede strook van de binnenduinrand langs het dorp worden geen dennen gekapt.
Op plekken waar we met de harvester moeilijk bij kunnen én op plekken met bijzondere ondergroei die we niet willen beschadigen, gaan we bomen ringen. Dat wil zeggen dat we onderaan de boom een stuk schors weghalen, waardoor de boom langzaam afsterft. Dit dode hout is belangrijk voor het ecosysteem, er zijn diverse dieren die van het dode hout profiteren. Bekijk hier het beeldverhaal.
Werkzaamheden in het veld
De planning ziet er als volgt uit:
- Werkblok C, noorden Schoorlse Duinen (ca. 107 ha).
De bomen zijn in het voorjaar van 2023 geblest met oranje stippen. Deze bomen worden in het najaar van 2024 gekapt
- Werkblok D, zuiden Schoorlse Duinen (ca. 150 ha).
De bomen worden vanaf januari 2024 geblest met gele stippen. Deze bomen worden in het najaar van 2025 gekapt.
Blessen
Tijdens het blessen ervaren de bezoekers geen overlast. Bezoekers zullen wel diverse stippen en tekens op bomen zien staan. Deze betekenen het volgende:
- oranje of gele stip op boom: deze boom wordt gekapt;
- oranje of gele pijl: aanduiding waar de dunningspaden lopen;
- oranje of gele cirkel onderaan boom: deze boom wordt geringd;
Kappen
De gebleste bomen worden gekapt met een harvester vanaf dunningspaden. Dat zijn paden die in het bos liggen die voor onderhoud als dunningen gebruikt worden. Een harvester is een grote kraan met een grijparm die de bomen afzaagt en direct onttakt.
Het gekapte hout wordt via de dunningspaden uit het gebied gereden en opgestapeld. Dit hout wordt verkocht. Het tophout en takken blijven in het gebied liggen. Dit is een vereiste binnen de Natura 2000 regelgeving. Het ziet er soms heel rommelig uit, maar het is voor de ecologie van het bos heel nuttig dat het juist blijft liggen. De natuur profiteert ervan voor voedsel, schuilplaatsen en nesten.
Maatregelen voor bezoekers
Tijdens de werkzaamheden is voor de veiligheid het werkgebied afgesloten voor publiek. Voor gemarkeerde wandelroutes worden de bezoekers doorverwezen naar Buitencentrum Schoorlse Duinen. De noord route voor MTB is afgesloten. De ruiterpaden tussen Schoorlse Zeeweg en het Blokkerspaadjes en tussen Oorsprongweg en Hargerparkeerplaat zijn gesloten. Deze afsluitingen gelden van half november tot half december.
Samenwerking
De dunning voeren we uit in het kader van ons reguliere bosbeheer in het kader van het Natura 2000 beheerplan.
Meer informatie
