Natuurherstel De Meije

Locatie

De Schraallanden langs de Meije (Utrechtse Venen) in de gemeente Woerden (provincie Utrecht).

Looptijd

2022 - 2026

februari - april 2023 - bijeenkomst(en) als opmaat naar een definitief inrichtingsplan
augustus 2023 - definitief inrichtingsplan gereed
september 2023 - voorbereiding
januari - februari 2024 - aanleg schoonwaterverbinding
2e kwartaal 2025 - start uitvoering werkzaamheden natuurherstel

Natuurherstel

De kwaliteit van deze graslandtypen gaat in rap tempo achteruit en het oppervlakte van de internationaal beschermde blauwgraslanden neemt af. Dit is vooral te wijten aan vermesting, verzuring en verdroging. Om dit te verminderen en de botanische kwaliteiten beter te beschermen is natuurherstel nodig. Dit doen we door de omliggende, voormalige landbouwgrond in te richten als natuurlijke bufferzone zodat het waterpeil omhoog kan worden gezet in de bufferzone. Hierdoor stroomt minder water uit het reservaat weg naar de lager gelegen bufferzone.

De bufferzone is begrensd als Natuurnetwerk Nederland en wordt ingericht als moeras, schraalland en kruidenrijk grasland. Voor het beheer van de bufferzone zoeken we samenwerking met lokale agrariërs. Ook wordt er een nieuwe waterverbinding gemaakt met voedselarmer en basenrijk water uit de Nieuwkoopse Plassen. Dit maakt het mogelijk om de graslanden in het Natura 2000-reservaat in het najaar tijdelijk onder water te zetten om verzuring te verminderen. Het perspectief voor de toekomst is dan ook een klimaatbestendige buffer voor een stabiel ecosysteem dat in samenhang met de Nieuwkoopse Plassen functioneert. En, met een groter oppervlakte van schraalland en moeras met alle planten en insecten die daarbij horen.

Onderzoeken en inrichtingsplan

In 2022 is een inrichtingsplan opgesteld op basis van onderzoek naar de bodemgesteldheid, de (grond)waterstanden en -kwaliteit: het voorlopig ontwerp. Dit is met omwonenden en omliggende agrariërs besproken. Ook heeft een bestemmingswijziging plaatsgevonden om voormalige landbouwgrond (18 hectare) in te richten als bufferzone en om te zetten naar bestemming ‘natuur’. Het wijzigingsplan is op 24 januari 2023 vastgesteld en op 9 februari 2023 is de nota van zienswijzen gepubliceerd. Er is een beroep aangetekend. Hierdoor schort het ingaan van het besluit op tot de Raad van State een beslissing neemt over het beroep. Dit kan 12 maanden duren. De gemeente Woerden pakt het verdere verloop van het beroep op en stemt dit met de provincie en Staatsbosbeheer af. Meer informatie hierover kunt u vinden op de website van de gemeente. Intussen gaan Staatsbosbeheer en provincie Utrecht door met het uitvoeren van aanvullende onderzoeken.

Het ontwerp wordt besproken met omwonenden, pachters en aanliggende agrariërs om eventuele zorgen en wensen mee te nemen. De verwachting is dat er in augustus 2023 een gedetailleerder ontwerp ligt, op basis van het aangepaste voorlopig ontwerp en de input vanuit de omgeving.

Schoonwaterverbinding

Samen met Natuurmonumenten en het Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden (HDSR) realiseert Staatsbosbeheer een schoonwaterverbinding tussen de Nieuwkoopse Plassen voor de aanvoer van schoon water naar de Schraallanden langs de Meije. Van dit project is Natuurmonumenten de trekker en draagt HDSR zorg voor de uitvoering. Om de verbinding van het water efficiënt in te zetten wordt dit aangepast met de inrichting van de bufferzone rondom de schraallanden. De uitvoering vindt plaats in januari en februari 2024. De werkzaamheden worden uitgevoerd in het natuurgebied en geven beperkte hinder op de Meije. De weg wordt niet afgesloten. Er vindt mogelijk beperkte stremming plaats door het lossen van materiaal of materieel.

Samenwerking

In dit project werkt Staatsbosbeheer nauw samen met de provincie Utrecht. Het Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden, gemeente Woerden en Natuurmonumenten denken mee over de maatregelen. Staatsbosbeheer en provincie Utrecht hechten grote waarde aan goede afstemming met omwonenden en de aanliggende agrariërs.