Natuurgebied
Begin vorige eeuw waren de duinen op Terschelling grotendeels onbegroeid. Zand stoof over weilanden en dorpen, duinen ‘wandelden’ over het eiland. In de duinen ontbraken wegen en paden en het vee liep overal. Na één hevige storm kon het eiland fors veranderd zijn.
In 1910 kreeg Staatsbosbeheer de verantwoordelijkheid voor het beheer van de duinen, met als voornaamste taak het zand en de duinen vast te leggen. Dennenbossen werden aangeplant, duinen ontwaterd en valleien ontgonnen. Nu worden die dennenbossen omgevormd naar gemengde bossen met zowel loof- als naaldbomen. Door sloten te dempen is in een groot deel van de duinen op het midden van het eiland de natuurlijke waterstand weer min of meer hersteld en zijn er weer natte duinvalleien met open water.
Al sinds 1981 is Terschelling in juni 10 dagen lang een podium voor theatermakers, muzikanten en beeldend kunstenaars. Zij realiseren voorstellingen op ruim 60 plekken, met strand, bos, duinen en polderlandschap als decor. Veel van de voorstellingen zijn in natuurgebieden van Staatsbosbeheer. Jaarlijks bespreken onze boswachters en de Oerol-organisatie samen het programma en de locaties. Oerol laat zien dat natuur en cultuur heel goed samen kunnen gaan.
Ook de Waddenzee hoort bij Terschelling. Een kraamkamer voor vissen en andere zeedieren, tussenstation voor miljoenen vogels en broedgebied voor nog eens vele duizenden vogels. Niet voor niets is de Waddenzee in 2009 door UNESCO uitgeroepen tot Werelderfgoed. Behalve de Waddenzee zelf horen ook de kwelders van de Boschplaat en de uitgestrekte Noordsvaarder bij het Werelderfgoed.
De Boschplaat, aan de oostkant van Terschelling, is een bijzonder gebied, met de status van Europees Natuurreservaat. Je vindt hier een breed strand vol grote groepen vogels en af en toe een zeehond, een uitgestrekt kweldergebied langs de Waddenzee en in de zomer paarse vlaktes met lamsoor. Ook is hier het grootste natuurlijke bos van de Waddeneilanden ontstaan: de Berkenvallei.
Jaarlijks broeden er duizenden vogels op de Boschplaat. Op de kwelders zijn grote meeuwenkolonies te vinden en 200 broedparen van de lepelaar. Op het strand broeden strandplevieren en op de Koffieboonplaat zitten verschillende soorten sterns, waaronder de zeldzame dwergstern. In het voor- en najaar gebruiken honderdduizenden trekvogels het gebied om op te vetten tijdens de lange reis naar hun broed- of overwinteringsgebied.
In 2015 is aan De Boschplaat als eerste plek in Nederland het predikaat Dark Sky Park toegekend door de Internationale Dark Sky organisatie IDA. Een Dark Sky Park is een gebied waar het donker is, waar de duisternis behouden blijft en waar bezoekers 's nachts welkom zijn om die duisternis te beleven. De Boschplaat is een van de laatste plekken in ons land waar het nog echt donker wordt. Je ziet er de Melkweg en op sommige dagen is hier zelfs het Noorderlicht te zien. Kijk voor meer informatie over hoe je het donker het beste kunt beleven op DarkSkyTerschelling.nl.
Wereldwijd zijn er 41 natuurparken en -reservaten aangeduid als Dark-Sky locatie. Daarvan liggen ongeveer de helft in de Verenigde Staten. Naast De Boschplaat is het Lauwersmeergebied het enige Dark Sky Park van Nederland.
Echt Terschelling is een initiatief van Staatsbosbeheer waarin eilanders én bezoekers nog meer betrokken worden en een stem krijgen bij het beheer van een groot deel van het eiland. Via enquêtes, excursies, klankbordgroepen, een website en Facebookpagina kunnen zij meepraten en meebeslissen over recreatie, cultuurhistorie en uiteraard het natuurbeheer. Dit moet uiteindelijk leiden tot een beheer waar de meerderheid zich in kan vinden. Meer informatie of meedoen? Kijk op EchtTerschelling.nl.