Vijf vragen over drugsdumpingen: "De natuur is de dupe"

1. Hoeveel drugsdumpingen zijn er op Staatsbosbeheer-terrein?

Cees: “Als we naar de cijfers (zie onderstaand kader) kijken, dan zien we qua aantallen een redelijk constant beeld in onze gebieden. Wel zien we een verplaatsing. De drugsproblematiek zit van oudsher tegen de Belgische grens aan, dus associeerden we Brabant lang als dé ‘drugsprovincie’. Sinds een paar jaar verschuift het naar het noorden: in provincies als Noord- en Zuid Holland en Utrecht neemt het aantal dumpingen fors toe. Drugscriminelen lozen het liefst zo dichtbij mogelijk. Je gaat niet 100 kilometer rijden met drugsafval met het risico om gepakt te worden. Ik verwacht dat we over een paar jaar weer meer noordelijke provincies kunnen toevoegen.” Cees plaatst wel een kanttekening met betrekking tot de cijfers van de aangetroffen drugsdumpingen bij Staatsbosbeheer. “Door de wegbezuiniging van twee boa’s in Noord Brabant kunnen we in Brabant niet overal meer surveilleren. Met de mensen die we hebben doen we ons best, maar we doen het werk daar nu met vier boa’s in plaats van zes. Dan mis je registraties in gebieden waar geen boa meer is.”

Aantallen drugsdumpingen op terreinen Staatsbosbeheer

2. Wat is de rol van Staatsbosbeheer?

Alwin: “Op het moment dat we het aantreffen, zetten we de dumpplek af met waarschuwingslinten. Met als doel om ongelukken te voorkomen en dat mensen met de schadelijke stoffen in aanraking komen. Ook komt de politie erbij. Na het onderzoek schakelen wij een specialistisch bedrijf in om het op te ruimen en eventueel de bodem te saneren. Want als het de grond insijpelt, dan moet die afgegraven worden. En als er ook bomen op staan dan moeten die gerooid worden. Dan wordt het wel een flinke klus.” Cees: “Opruimen van chemische drugsafval kost veel tijd en geld, en de chemicaliën zijn schadelijk voor mens en natuur.”

3. Welke vormen van drugsdumpingen zien we?

Cees: “Dat varieert heel erg. Van omgevallen trailers en andere mega-dumpingen: tientallen jerrycans, die al dan niet vloeistoffen lekken. Vaten met chemisch afval in een greppel of slootje. Of ondergrondse dumpingen in gierputten van boeren.” Alwin: “Er zijn wekelijks dumpingen in het buitengebied, niet alles wordt gevonden. Criminelen vinden steeds nieuwe manieren om hun afval te dumpen, een nieuw fenomeen is een 1000 liter tank achter in een busje met een slang naar buiten en gewoon door het buitengebied rijden. Met de kraan open.” Cees: “In Zuid Holland komen we veel hennepafval tegen. Zakken met teelaarde en isolatiekorrels. Of resten van verwarmingslampen. Synthetisch afval is veel schadelijker en het opruimen is veel meer werk.”

4. Wat zijn de gevolgen voor de natuur?

Cees: “Die zijn er altijd. Of het nou een grote of minder grote dumping is. Het is wel afhankelijk waar en hoe het gedumpt wordt: lekt het of niet bijvoorbeeld? Als het geloosd wordt in niet-lekkende vaten, dan is bodemsanering niet nodig. Maar het maakt ook uit hoe lang het er al ligt. Des te eerder je erbij bent, des te minder de schade. De chemische producten trekken tot diep de grond in. Hoe je het ook wendt of keert: de natuur is altijd de dupe. Ligt het in een sloot: dan gaan de vissen én al het andere onderwaterleven dood. En dode planten zijn vaak een signaal dat het in de bodem zit. Isolatiekorrels worden opgegeten door dieren, ga zo maar door.” Alwin beaamt dat: “Drugsafval vernietigt complete habitats.”

5. Worden de kosten gedekt?

Cees: “In de meeste gevallen wel. Via een subsidieregeling die sinds 2021 geldt, kunnen we de gemaakte kosten volledig terugvragen via de provincie, tot een bedrag van 200.000 euro. Uitzonderingen daargelaten redden we het daarmee. Maar voor de natuur blijft het een drama.”