Hout produceren en bomen oogsten voor hout doen we al sinds ons bestaan. Dit doen we op een transparante en integere manier. Veertig procent van onze bossen zijn zogenaamde natuurbossen. Hierin halen we alleen bomen weg als dat beter is voor de biodiversiteit, bijvoorbeeld om andere bomen en planten meer licht te geven. Een deel van die bomen blijft daar liggen, omdat dat ook goed is voor de biodiversiteit. Maar het grootste deel van ons bos is zogenaamd multifunctioneel bos. Ook hierin is biodiversiteit enorm belangrijk, maar in deze bossen is ook meer ruimte voor recreatie, houtproductie en houtoogst. In totaal leveren onze bossen tussen de 200.000 en 300.000 kuub hout per jaar op. Meer weten over waarom en hoeveel we kappen? Lees de antwoorden op veelgestelde vragen over kappen of het artikel Hoeveel kapt Staatsbosbeheer eigenlijk?.
Nederland verbruikt bijna 19 miljoen m3 hout per jaar om te bouwen, timmeren en stoken — ofwel ruim één kuub per persoon per jaar. En dat zal waarschijnlijk alleen maar toenemen, want het besef groeit dat hout een prima, duurzaam alternatief is voor beton, staal en kunststof. Zo’n vijftien procent van de nationale houtvraag komt uit Nederland zelf. Wij beheren onze bossen volgens het FSC®-keurmerk, het strengste ter wereld. Dit houdt onder meer in dat we altijd minder kappen dan dat er aangroeit. Onze houtoogst ligt gemiddeld op 74% van de houtaangroei. Dit zorgt ervoor dat ecologische en economische waarden hand in hand gaan.
De biogrondstoffen die de houtkap opleveren gebruiken we op verschillende manieren. Het mooie zaaghout gaat sinds jaar en dag naar de bouw. Het iets dunnere deel wordt gebruikt voor plaatmateriaal en emballage. Van een deel wordt papier gemaakt en het uiteinde van de takken worden houtsnippers. Omdat we proberen al ons hout zo hoogwaardig mogelijk te gebruiken, zoeken we voor dat laatste deel naar mogelijkheden om de opgeslagen CO2 langer vast te houden. Zo kunnen houtdeeltjes, gras en riet ook gebruikt worden om bijvoorbeeld solatieplaten van te maken of kunststof. Er lopen verschillende initiatieven om biogrondstoffen zo hoogwaardig mogelijk in te zetten. Met Biogrondstoffen BV ontwikkelen we samen met bedrijven mogelijkheden om biomateriaal zo nuttig mogelijk toe te passen. En – niet onbelangrijk – de inkomsten ervan worden weer in het natuurbeheer gestoken.
In 2023 oogstten we 146.000 m3 hout (in 2022: 178.000 m3). De bestemming daarvan: 56% plaatmateriaal, 27% zaag- en emballagehout, 7% brandhout, 10% papier en andere industriƫle toepassingen. Daarnaast kwam er 35.000 ton biomassa (in 2021: 44.000 ton) vrij uit reststromen, waarvan 49% uit bos, 29% uit overige natuurgebieden en landschapselementen en 22% uit natuurherstelprojecten. (Cijfers per 31-12-2023).
Om beter te kunnen inspelen op die verschillende initiatieven en de toenemende vraag naar biogrondstoffen, pleiten wij voor een nieuw modern houtverwerkend bedrijf. We willen alle soorten hout vanuit één punt gaan verkopen. Sinds de grootste zagerij in Nederland in 2016 de deuren sloot, kunnen we een deel van ons hout niet meer in Nederland afzetten. Dat wordt nu in het buitenland gezaagd, terwijl we dat eigenlijk binnen Nederland willen houden. We hebben een alternatief gevonden in een nieuwe moderne houtzagerij die in Delfzijl moet komen. Dit wordt niet zomaar een houtzagerij, maar hier moeten alle stromen van de verwerking van biogrondstoffen bij elkaar komen. Dus zowel hout en houtsnippers om duurzaam te bouwen én grondstoffen voor de chemie.
Het thema Hout en andere biogrondstoffen hoort bij één van onze prioriteiten: grondstoffen. Van hout tot klei en van zaden tot energie. De natuur is een bron hernieuwbare grondstoffen. Bij het beheer van onze terreinen komt allerlei natuurlijk materiaal vrij dat door slim gebruik ingezet wordt voor een groenere circulaire samenleving.